Een moeilijk woord voor een veel voorkomend probleem in je lichaam, een probleem dat behoorlijke klachten waaronder veel pijn kan veroorzaken. Maar wat is een stenose nu eigenlijk precies? Daarvoor moeten we een lesje wervelkolom gaan volgen. Zo’n wervelkolom bestaat uit 24 wervels, allemaal netjes op elkaar gestapeld. Die kolom loopt als een soort holle buis tussen de wervellichamen en de wervelboog. En die buis heet het wervelkanaal. Je ruggenmerg loopt door dit kanaal en toont zich als een zenuwenbundel. Wie nu stenose krijgt, heeft te maken met vernauwing van dit wervelkanaal. Het mag duidelijk zijn dat door de vernauwing de zenuwen bekneld raken. Dat is geen pretje en behoorlijk pijnlijk. Vanwege dat verdrukte kanaal wordt stenose ook wel betiteld als kanaalstenose.
Te weinig ruimte
Dat kanaal vernauwt niet zomaar random. Slijtage van onze wervelkolom helpt daar een behoorlijk handje bij. En voor slijtage hoeven we alleen maar op leeftijd te komen. Door te verouderen slijt de kolom. Je krijgt vervolgens bot-aangroei (artrose), de wervels gaan verdikken en er komen uitstulpingen of ophopingen. In al dat gedoe is er ineens wat weinig ruimte voor de zenuwen die ook door het kanaal lopen. Als je van nature al een nauw wervelkanaal hebt, dan is leeftijd dus een sterk belemmerende factor. Ook als je je rug op steeds dezelfde wijze belast (kantoor zitten), kan dat invloed hebben op het ontstaan van stenose. Andere zaken die stenose kunnen ‘oproepen’ zijn:
• Osteoporose
• (Rug)hernia
• Tumor
Wat is een stenose: kenmerken
De vernauwing van het wervelkanaal gaat druk uitoefenen op de zenuwen die de kolom uitlopen, bijvoorbeeld naar je benen. Als de zenuwen dus onder druk komen te staan krijg je vaak last van:
• Pijn in de lage rug
• Pijn in de billen
• Pijn of een dovend gevoel in een been (of in beide)
• Gevoelloosheid in benen
• Tintelend of branderig gevoel in benen
• Trage reflexen
• Stuurloosheid in de spieren
• Spasmen
• Kramp in beenspieren
Wat is een stenose: operatieve ingrepen
Behandeling van (kanaal)stenose begint bijna altijd met fysiotherapie en pijnstillers. Het kan zijn dat je ook nog doorverwezen wordt voor pijnbehandeling met injecties in je rug. Deze behandeling kan zo’n drie maanden worden volgehouden. Is er dan nog geen sprake van verbetering of verergert alles zelfs, dan dient in samenspraak een operatie overwogen te worden. Zo’n chirurgische ingreep dient dan de vernauwing in het kanaal weer op te heffen. Al naar gelang je situatie zijn er diverse operaties mogelijk, waaronder:
• Spondylodese
• Laminecotomie
• Interlaminaire decompressie
Uitleg van de begrippen
Dat zijn moeilijke termen voor zeer fysieke zaken. Bij een spondylodese worden rugwervels tegen elkaar aangezet. Dat moet als er instabiliteit tussen twee wervels wordt gezien. Die instabiliteit zorgt ervoor dat je zenuwen bekneld zijn geraakt. Het doel van spondylodese is vermindering van rug- en beenpijn. De operatie kan zowel via de rug als ook via de buik uitgevoerd worden. Laminectomie is een ingreep waarbij ruimte vrijgemaakt wordt voor beknelde zenuwen. De operatie heeft tot doel om de zenuwwortels vrij te krijgen. Dat gebeurt door een snede in de rug waarbij de gehele wervelboog verwijderd wordt. Bij interlaminaire decompressie tot slot wordt slechts een deel van de wervelboog verwijderd. Tot zover het antwoord op ‘wat is een stenose en wat kun je ertegen doen.’